Vaticaans woordenboekje
ingeleid door Marc Leijendekker
samengesteld door Vincent Hunink
Athenaeum, Polak & Van Gennep, Amsterdam
2005
[pb. 134 p.; ISBN 90 253 3151 3;
€ 7,95]
Vaticaanstad is het kleinste land ter
wereld maar het heeft
mondiale ambities. En de stadstaat kent haar
eigen tradities. Het Latijn wordt
niet alleen in de liturgie gebruikt, maar ook
alle belangrijke documenten die
het Vaticaan publiceert zijn in het Latijn
geschreven. Al noopt de moderne tijd
de Heilige Stoel tot het bedenken van nieuwe
omschrijvingen van moderne
fenomenen.
Om de paar jaar publiceert de uitgeverij
van het Vaticaan het
Italiaans-Latijnse Lexicon Recentis
Latinitatis, een vuistdik woordenboek
waarin moderne begrippen vanuit het Italiaans
een nieuwe omschrijving hebben
gekregen in de taal van Caesar en Cicero. Het
Vaticaans woordenboekje
biedt een kleine selectie daarvan.
Het boek wordt ingeleid door Marc
Leijendekker, chef opinie
van NRC Handelsblad. Hij was voor die krant en
het NOS-journaal correspondent in
Rome van 1988 tot 2001. De selectie en
vernederlandsing van de trefwoorden is
van de hand van Vincent Hunink, latinist aan
de Radboud Universiteit Nijmegen.
Hij koos een kleine tweeduizend woorden, ofte
wel zo'n 10 % van het grote
woordenboek.
FRAGMENT
|
socialisme
socialismus
sodawater
aquae Salsae Rhenanae
soepstengel
paniculus digitalis
soesje
laganum turgidum
sopraan
cantrix acuta voce
SOS
servate animas nostras
soufflé
scriblita inflata
souterrain
contignatio medie subterranea
souvenir
memoriale / mnemosynum parvulum
Spaanse
peper
piperitis acrior
spaarbank
provehendae parsimoniae
societas argentaria
spacelab
laboratorium siderale
spaceshuttle
spatiale vehiculum reciprocum
spaghetti
pasta vermiculata
spaghetti
met tomatensaus
pasta vermiculata lycopersici
liquamine condita
spandoek
amplissima taenia
spatbord
luticipulum
speelfilm
translucida pellicula
spijkerbroek,
jeans
bracae linteae caeruleae
(f.pl.)
spionage
occulta exploratio
spirituele
seance
congressio ad manes evocandos
spitsuur
tempus maximae frequentiae
sponsor
praeconii causa pecuniae
praebitor
spoorboekje
hamaxostichorum index
spoorlijn
viae ferratae linea
spoorweg
ferrivia
spoorwegnet
ferriviarum rete
spoorwegpersoneel
ferriviarii (m.pl.)
spoorwegstation
statio ferriviae
sport
ludicra corporis exercitatio
|
|
|
VOLLEDIGE
TEKST
De
tekst van Vaticaans woordenboekje (NB
zonder de inleiding), samengesteld door
Vincent Hunink (Amsterdam 2005) is
op deze site gratis beschikbaar. Iedereen
wordt van harte uitgenodigd om de tekst te
downloaden en te lezen. Wilt u fragmenten van
de tekst overnemen in een commerciële
uitgave, dan is toestemming van de uitgever
nodig (Singel 262, 1016 AC
AMSTERDAM). Een berichtje
naar mij
wordt sowieso op prijs gesteld ! Het is voor
mij aardig om te horen wat er met
deze tekst gebeurt.
Gebruik
onderstaande link om het bestand te
downloaden.
download
Vaticaans Woordenboekje als
PDF
RECENSIES
Onder de kop 'Hartmassage
voor het Latijn'
bespreekt E d S c h i l d e r s
het boekje in De
Volkskrant van 23 september 2005
(achterzijde boekenkatern Cicero).
'Die
taalkundige omzichtigheid, die het midden houdt
tussen oude exegese en moderne
filologie, maakt van het Vaticaans
Woordenboekje een leesboekje. Op de
boekenplank mag het tussen Jippus et Jannica
en Winnie ille Pu
staan. En bij Harrius Potter et Philosophi
Lapis.'
---
In
Elsevier van 31 december 2005, p. 106, staat het
boekje in de tot 10 van beste
taalboeken van 2005, gekozen door L u c a
s G a s t h u i s
Moderne begrippen in het Latijn:
curieus en vermakelijk'
---
NBD/Biblion recensie (ook in Picarta), van
onbekende auteur:
'Er is een zekere interesse voor wat ludieke
zaken rond het Latijn. Denk aan de Latijnse
vertaling van Annie M.G. Schmidt ('Jippus et
Jannica'), denk aan de Latijnse Asterix etc. In
dat kader past ongetwijfeld het zojuist
verschenen Vaticaanse woordenboekje, ingeleid
door Marc Leijendekker en samengesteld door
Vincent Hunink. Beide auteurs (chef opinie van
NRC respectievelijk gerenommeerd vertaler uit
het Latijn) weten waar ze het over hebben en het
resultaat is daar ook naar: een heel compact,
zeer betrouwbaar woordenboekje met veelal
betrekkelijk 'moderne' begrippen in het Latijn.
Soms blijkt het, als je een uitgebreider
woordenboek raadpleegt, om woorden te gaan die
in de klassieke tijd ook al bestonden, zoals
bijv masseur = alipta, soms zijn het eigenlijk
meer omschrijvingen zoals oblongus culter
peracutus voor machete; andermaal zijn het heel
rake vertalingen: macaroni = pasta tubulata. De
inleiding geeft kort de recentere ontwikkeling
van het Latijn weer; de verantwoording geeft
verwijzingen naar uitgebreidere info over
'modern Latijn'. Alles bij elkaar een prachtig
boekje, voor latinisten maar zeker ook
gymnasiasten. Nederlands-Latijnse woordenlijst
van nieuwe Latijnse woorden voor hedendaagse
zaken en begrippen.'
---
Uit de
recensie door J e f E c t o
r in De Leeswolf 12,1,
febr 2006,77: 'uit de voorbeelden blijkt
Huninks voorkeur voor zeer actuele, zelfs
hippe (Nederlandse) woorden'
|
latest changes
here:
31-8-2018
|
|