Tekst gepubliceerd in: Hermeneus 78, 2006, nr.4 ANTIEKEN EN ANDEREN Wat hebben Tacitus, Peter van Lier, de
Bijbel, Theocritus, Samuel Beckett, Janus Pannonius, Tsjêbbe Hettinga, George
W. Bush en Willem Bilderdijk en het Nederlandse onderwijssysteem met elkaar
gemeen? Niets, behalve dat ze allemaal aan bod komen in een nieuwe bundel essays
van classicus, dichter en criticus Piet Gerbrandy, een boek met de opwekkende
titel Omroepers van oproer. Gerbrandy laat hierin zijn licht schijnen op
een aantal belangwekkende auteurs. Uiteraard horen daar ook een aantal antieke
schrijvers bij. Behalve de al genoemden zijn dat Aristoteles, Euripides,
Longinus, en, verspreid in vele beschouwingen, Quintilianus. Verder is er een
essay over de Middellandse zee als idee in de antieke literatuur, en een
kritische beschouwing over het intertekstuele spel van classicus Paul Claes.
Veel bijdragen gaan over 20ste en 21ste eeuwse Nederlandse dichters. Alle teksten zijn al eens eerder
gebruikt. De meeste ervan zijn verschenen als recensie in De Groene
Amsterdammer. Voor deze bundel zijn ze ont-actualiseerd en breder van opzet
en strekking gemaakt. De essays zijn nu meestal een bladzijde of tien, precies
de goede lengte om de lezer te blijven boeien en aan te zetten tot verder lezen. Een hecht verband tussen de stukken is er
niet, hoewel Gerbrandy in het voorwoord dapper zijn best doet om er iets van een
eenheid in te zien. Als die er is, ligt die in zijn eigen visie op taal en
literatuur. Meer bepaald valt zijn aandacht op voor verzorgde retorische vorm
enerzijds en inhoudelijke relevantie anderzijds. Gerbrandy houdt duidelijk niet
van academische spelletjes, platte podiumgedichten of vormeloos lawaai.
Literatuur moet voor hem ergens over gaan en bovendien een verzorgde vorm
hebben. Sympathiek genoeg belijdt hij ergens toch ook zijn liefde voor 'free
jazz', in mijn ogen een uitgesproken voorbeeld van ongestructeerde herrie. Ook wie Gerbrandy's voorkeuren en antipathieën niet allemaal deelt zal veel plezier kunnen hebben aan dit uitstekend leesbare boek vol pittige meningen en treffende beschouwingen. Degelijkheid én durf: die combinatie blijkt opnieuw Gerbrandy's grote kracht. latest
changes here:
30-07-2012 16:01 |
|