Vincent Hunink

recensie van:

Carolinne White, Early Christian Latin poets, (Routledge) London / New York 2000; pb. 195 blz.; ISBN 0415187834; GBP 14,95.

tekst gepubliceerd in: Streven 68, 2001, 767;

 OUDCHRISTELIJKE POËZIE

'Christelijke poëzie' klinkt veel lezers wat vreemd in de oren, en dit geldt vermoedelijk nog eens te meer voor `oudchristelijke poëzie'. Toch zijn er in de eerste eeuwen van het christendom tal van dichters geweest die christelijke thema's in dichtvorm behandeld hebben. Het gaat vooral om verdichtingen van Bijbelse verhalen, om hymnen en lofzangen, maar er zijn ook oudchristelijke epigrammen, herdersdichten, satiren en epen.

De Latijnse christelijke dichters volgden veelal klassieke voorbeelden na, zoals Vergilius en Ovidius. Hun werk vormt daardoor, algemeen gesproken, een synthese van het heidens culturele erfgoed met de nieuwe godsdienst. Mede door dit wat hybride karakter is zulke poëzie in de moderne tijd eerder met minachting dan waardering bezien. De tamelijk theologische inslag en niet zelden wijdlopige schrijftrant hebben de christelijke dichters al evenmin geliefd gemaakt. Voor een flink deel is dit gebrek aan aandacht ten onrechte. Waarom zou je laat-antieke heidense dichters, zoals Ausonius en Claudianus, die ook zwaar op Vergilius leunen, wel serieus nemen, maar christelijke poëten als Prudentius en Juvencus niet?

Tegenwoordig wordt er weer druk gestudeerd op de oudchristelijke poëzie, maar het ontbrak nog aan echt toegankelijke bloemlezingen. In dat laatste is nu door Carolinne White op voorbeeldige wijze voorzien. Early Christian Latin poets biedt een staalkaart van het gebied en bevat werk van een twintigtal dichters, waaronder bekende namen als Ambrosius en Augustinus, en minder bekende als Damasus, Paulinus van Nola en Dracontius. De meesten van hen krijgen vijf of meer pagina's, waarvan een of twee zijn ingeruimd voor een beknopte, nuttige inleiding en de rest voor een representatief voorbeeld uit hun dichtwerk. De in vertaling opgenomen gedichten of fragmenten worden steeds voorafgegaan door een paar regels originele Latijnse tekst, waaraan men ook de metrische vorm goed kan zien. Het boek bevat voorts twintig pagina's algemene inleiding, die in kort bestek een trefzeker en zeer verhelderend inzicht biedt over deze vaak onbegrepen antieke poëzie, en uiteraard noten en een korte bibliografie.

Het is een sympathieke en bruikbare bloemlezing, die zijn diensten zeker zal bewijzen voor een breder publiek met interesse in het vroege christendom. Literaire fijnproevers komen nog wel iets tekort, want de vertalingen zijn meer naar de inhoud (en dus eerder prozaïsch) dan naar de vorm. Maar als eerste kennismaking met het onbekende terrein voldoet dit boek uitstekend.

latest changes here: 30-07-2012 16:01