Vincent Hunink


recensie van:

Tacitus, Germania, translated with introduction and commentary by J.B. Rives (Clarendon Anciernt History Series), Oxford University Press, Oxford 1999; 346 p.; prijs ca. DFL 80,-. ISBN 0-19-924000-0.

Tacitus, Germany, with an introduction, translation and commentary by Herbert W. Benario, Aris & Phillips LTD, Warminster 1999; 123 p.; prijs ca. DFL 50,-. ISBN 0-85668-716-2.

tekst gepubliceerd in: Streven 67, 2000, 669-70.

 ALLES OVER DE GERMANEN

Over de oude Germanen zijn we tamelijk slecht ingelicht. De belangrijkste bron is een klein geschrift van de Romeinse geschiedschrijver Tacitus. Op het eind van de 1e eeuw stelde deze een beknopte etnografische beschrijving samen van land en volk van de Germanen. In dit werkje, de Germania, krijgt de lezer een algemeen overzicht van de Germaanse cultuur, gevolgd door een overzicht van bijzonderheden per stam. De grenzen tussen feit en fictie blijken nogal eens vaag, zeker als het om stammen in het verre noorden en oosten gaat. Tacitus baseerde zich dan ook niet alleen op ooggetuigeverslagen, maar staat in een traditie van etnografische literatuur, die teruggaat tot de vroegste Griekse proza-auteurs.

In Duitsland wordt de Germania telkens weer uitgegeven en bestudeerd, maar daarbuiten was de belangstelling tot voor kort veel geringer. Engelstalige lezers moesten het lange tijd doen met een verouderd vooroorlogs commentaar. Onlangs zijn, vrijwel tegelijkertijd, twee nieuwe Engelse uitgaven met commentaar verschenen. Het boek van Rives bevat een heel uitgebreide inleiding en commentaar, waarin de nadruk ligt op de talloze historische problemen die met de tekst verbonden zijn. Ook maakt Rives gebruik van recent archeologisch onderzoek. Zijn commentaar laat zich haast zelfstandig lezen, als een historische studie naar de Germanen. Wie dus meer wil weten van onze verre voorvaderen, kan hier terecht voor een rijkdom aan historische achtergronden. De editie van Benario is veel beknopter en is vooral bedoeld om de tekst van Tacitus zelf te kunnen lezen. Het boek bevat een overzichtelijke, goede inleiding, Latijnse tekst en vertaling en nuttig commentaar, dat dicht bij de tekst blijft.

Met beide nieuwe commentaren gewapend kan de lezer het intrigerende werkje van Tacitus met vrucht bestuderen. Latijn behoeft men er niet eens voor te kennen: beide commentaren zijn ingericht op de Engelse vertalingen. Twee zeer welkome aanwinsten dus, die beide warm zijn aanbevolen.

latest changes here: 30-07-2012 16:01