|
VincentHunink |
|
| |
HOME | VERTALINGEN | ALLE PUBLICATIES | INDEX | CONTACT |
|
Vertaald, ingeleid en van aantekeningen
voorzien Bijna
veertig jaar lang heeft Augustinus (354-430) in
het Noord-Afrikaanse Hippo Regius de
geloofsgemeenschap als predikant gediend. Van
heinde en verre kwamen mensen naar deze
havenstad om zelf de woorden van de befaamde
bisschop te beluisteren of zijn preken in
opdracht van anderen op te tekenen. Zo zijn
ongeveer zeshonderd preken van Augustinus
bewaard gebleven. Voor deze bundel werden 29
preken uitgekozen van de sermones de
scripturis. In deze groep preken staat de
behandeling van een bijbeltekst centraal: in 4
ervan komen teksten uit het Marcusevangelie aan
de orde en passages uit het Lucasevangelie in de
andere 25. Bij elkaar vormen ze een volledige
reeks met alle bewaard gebleven preken van
Augustinus over Marcus- en Lucaspericopen. De
meeste Latijnse teksten waren al eeuwenlang
bekend maar van twee preken werden de
grondteksten pas enkele jaren geleden
teruggevonden. Van 23 preken verschijnt in dit
boek de eerste Nederlandse vertaling.
Augustinus valt in
deze preken te leren kennen als een
zorgvuldige uitlegger van de bijbel, een
toegewijde pastor en een diepzinnig theoloog.
Als geen ander beijverde hij zich om de
rijkdom van bijbelse passages voor allerlei
mensen toegankelijk te maken: zijn preken
sprankelen dan ook van levend geloof, diepe
wijsheid en pastorale zorg. Met deze preken
beoogde de bisschop dat zijn luisteraars en
lezers zouden leven als
korrels tussen kaf.
Dr.
Vincent Hunink (1962) is als docent en
onderzoeker Latijn verbonden aan de
Radbouduniversiteit Nijmegen. Hij
publiceerde Nederlandse vertalingen van
onder meer Caesar, Apuleius, Tacitus en de
kerkvaders Athanasius en Benedictus. Drs. Hans
van Reisen (1957) studeerde theologie in
Utrecht en was tussen 1985 en 1989 als
wetenschappelijk assistent verbonden aan de
toenmalige Katholieke Theologische
Universiteit te Utrecht. Sinds de oprichting
van het Augustijns Instituut is hij daar
werkzaam als studiesecretaris.
Tekstfragment De laatste preek uit de bundel is tevens de kortste. Besproken Schrift-passage: Lucas 16,19-31 SERMO 367 STUUR VAST IETS VOORUIT [i] Gezegende en geliefde broeders en zusters, u hebt goed opgelet. Volgens mij hebt u net als ik heel goed de overvloed van de rijke man en de armoede van de bedelaar voor ogen gekregen: de een kwam om in het voedsel, de ander kwijnde weg van de honger. Allebei mens, allebei van vlees, allebei sterfelijk, maar niet allebei gelijk. Dezelfde natuur, maar niet hetzelfde leven. Allebei niet bestand tegen de dood. Toch zat de een feestelijk te dineren en lag de ander in zijn vodden te creperen. De een genoot van de verfijnde van zijn koks, de ander wachtte op de kruimels die van tafel vielen. Laat nu de rijken luisteren die geen barmhartigheid kennen! Laat ze horen dat wij allemaal geboren worden onder dezelfde wet, dat wij leven in hetzelfde licht, dat wij dezelfde lucht inademen en dat wij ook eenzelfde dood sterven! Ook als de dood niet tussenbeide kwam zou de arme bezwijken. Hier ligt Lazarus, naakt en onder de zweren: op de handen van engelen wordt hij naar Abrahams schoot gedragen.' En daar heb je de rijke, weldoorvoed en prachtig uitgedost: hij wordt opgesloten in de kerker van de onderwereld. Waar is nu dat kleed van het fijnste linnen? Waar dat leven in overvloed, die overdaad aan rijkdom? Gaat door de dood niet alles als een schaduw voorbij? 'Wij hebben in deze wereld niets meegebracht,' zegt de apostel Paulus, 'en kunnen er ook niets uit meenemen." Er valt niets mee te pakken of te graaien. Stel dat we iets konden meenemen, zouden wij mensen elkaar dan niet levend verslinden? Wat is dat toch voor hebzucht, voor begerigheid? Zelfs wilde beesten weten maat te houden: ze roven alleen als ze honger hebben, maar sparen de buit als ze verzadigd zijn. Alleen de hebzucht van de rijken is onverzadigbaar. Altijd zijn ze op rooftocht, nooit hebben ze genoeg. Aan God noch mens laten zij zich iets gelegen liggen. Zij sparen hun vader niet en kennen hun moeder niet, hun broers zijn ze ongehoorzaam en hun vrienden ontrouw. De weduwen onderdrukken ze, het bezit van de wezen nemen ze in beslag. Vrijgelatenen maken ze weer slaaf, testamenten vervalsen ze. De spullen van de doden pikken ze in, alsof wie dat doet zelf nooit sterft! Wat is dat toch voor dwaasheid van de ziel? Het leven verliezen en de dood zoeken, goud najagen en de hemel kwijtraken! Er is geen mens die aan God denkt; daarom staat hun bij de dood het oordeel te wachten. [2] Terecht werd tegen de
rijke gezegd: 'Jij hebt het heel je leven goed
gehad en Lazarus altijd slecht. Nu wordt hij
hier getroost en lijd jij pijn.` Laat de
rijken die geen barmhartigheid kennen dit
horen! Laat ze horen dat iedereen die weigert
hulp te bieden straf krijgt. Laat ze horen dat
de arme verkoeling vindt, laat ze horen dat de
rijke zwaar gestraft wordt en moet branden.
'Vader Abraham,' zegt hij, 'stuur Lazarus om
de toppen van zijn vingers nat te maken met
water en er mijn tong mee te verkoelen, want
ik lijd hevig in dit vuur.' Maar Abraham zei:
'Vergeet niet, mijn zoon, datje het heel je
leven goed hebt gehad en Lazarus altijd
slecht.' Rijkdom en straf worden
tegen elkaar afgewogen, net als armoede en
verkoeling, purper en vuur, naaktheid en
verkwikking. Zo is de balans in evenwicht en
wordt er niet geknoeid met de maat. 'Met de
maat waarmee u meet,' zegt de Heer, 'zult u
gemeten worden.` De rijke wordt onbarmhartig
gestraft omdat hij zelf ook geen
barmhartigheid kende tijdens zijn leven. Het
verzoek van de rijke in het vuur wordt niet
ingewilligd omdat hij het verzoek van de arme
op aarde niet inwilligde. [3] Rijk en arm zijn
elkaars tegenpolen, maar toch, ze hebben
elkaar ook nodig. Ze zouden niets tekortkomen
als ze elkaar ondersteunden. Ze zouden geen
problemen hebben als ze elkaar hielpen. De
rijke is gemaakt voor de arme en de arme voor
de rijke. Het is aan de arme om te vragen, aan
de rijke om te geven. Het is aan God om het
kleine en het grote in balans te brengen. Met
een beetje barmhartigheid van de rijke
ontstaat er grote overvloed. De akker van de
arme is vruchtbaar en draagt snel vrucht voor
zijn heer. De arme is de weg naar de hemel
waarlangs we bij de Vader komen. Begin dus met
weg te geven als u de weg niet kwijt wilt
raken. Maak nog tijdens uw leven de boelen los waarmee u aan uw erfdeel zit vastgeklonken. Dan kunt u als vrij mens op weg gaan naar de hemel. Werp de last van de rijkdom van u af, werp uw zelfgekozen boelen af, werp alle angst en zorgen van u af waardoor u al zoveel jaren wordt gekweld. Geef aan wie vraagt, om zelf te kunnen ontvangen. Schenk aan de armen als u niet wilt branden in het vuur. Geef op aarde aan Chnistus: dat geeft Hij u dan in de hemel terug. Vergeet wat u bent en bedenk wat u zult zijn. Uw huidige leven is broos en loopt uit op de dood. Niemand kan hier blijven, we moeten allemaal naar de overkant. We gaan met tegenzin. We willen helemaal niet weg, want we zijn slecht. Maar als we iets vooruit sturen, komen we niet in een leeg huis. En wat sturen we dan vooruit? Wat we de armen geven! Wat we hier bijeengraaien raken we helemaal kwijt.latest changes here:
16-02-2024
|
