VincentHunink.nl

Home > ONDERZOEK > VERTALINGEN | EDITIES | PUBL.LIJST | PROJECTEN ||| BRONNEN | INDEX



intro

tekst

 

 

 

Een nieuwe Lucretius

review van: Lucretius, Leerdicht over de natuur, vertaald, ingeleid en toegelicht door Marguerite Prakke, (Damon) Budel 2007; ISBN 978 90 5573 780 2; geb. 271 blz. EUR 22,90


tekst gepubliceerd in: Hermeneus, 79,2007, 210


De afgelopen jaren zijn er veel nieuwe vertalingen verschenen van grote en minder grote dichters uit de Oudheid. Van werken als de Odyssee of de Aeneis verschenen zelfs verschillende nieuwe Nederlandstalige uitgaven. Een dichter die in de vertaal-hausse van het afgelopen decennium telkens buiten de boot viel is Titus Lucretius Carus (1e eeuw v.Chr.). Van zijn weergaloze Latijnse leerdicht De rerum natura bleven alleen oudere Nederlandse versies algemeen beschikbaar: die van Aeg. W. Timmerman (van voor 1940; uitgegeven in 1984) en Rutgers van der Loeff (1966).

Bij de productieve uitgeverij Damon is vrijwel uit het niets een complete Lucretius-vertaling uitgebracht. De juriste Marguerite Prakke, werkte er jarenlang in stilte aan. Het resultaat mag zeker gezien worden.

P. heeft gekozen voor een vrij losse, zesvoetige versvorm, waarbij het natuurlijke woordaccent wordt geëerbiedigd. Net als in de Loeb uitgave (die als basistekst is gebruikt) is in de marge steeds het thema van een passage aangegeven. Dat breekt de massieve teksten en is ook handig voor het overzicht. De annotatie is beperkt (nog geen dertig bladzijden; een index ontbreekt). Lay-out, band en omslag zijn prachtig verzorgd: die maken het boek minstens uiterlijk tot een sieraad in de boekenkast.

Het is bijzonder goed dat er nu weer een complete Lucretius in hedendaags, goed leesbaar Nederlands is. Wel heb ik enige aarzeling over het poëtisch gehalte. Over het algemeen is de gekozen dichtvorm, in combinatie met een keuze voor neutraal woordgebruik, misschien toch te weinig dwingend. De argeloze lezer zal veel regels eerder als proza lezen dan als poëzie. Een willekeurig gekozen, representatief voorbeeldje uit boek 1: Het is volstrekt onbelangrijk dat er deeltjes verdwijnen, / er nieuwe bijkomen of dat hun samenstelling verandert / als alle deeltjes toch het karakter van vuur behouden. (1,680-682). Mij kost het moeite om hierin verzen te lezen.

Een tweede bezwaar betreft de inleiding. Van de amper 17 pagina's gaan er 11 over de Griekse filosofie tot en met Epicurus. Thema's als Lucretius' leven en werk, en zijn plaats in de literaire traditie worden niet meer dan kort aangestipt. Ook de summiere verantwoording van de vertaling schiet tekort.

Desondanks is deze nieuwe vertaling welkom. De Nederlandstalige lezer kan eindelijk weer in de eigen taal kennis nemen van Lucretius' prachtige leerdicht. Later dit jaar verschijnt er overigens een andere, tweetalige uitgave van bij de Historische Uitgeverij, van de hand van Piet Schrijvers. Het worden dus mooie tijden voor Nederlandse Lucretius-liefhebbers.

 



 


Radboud Universiteit

Faculteit Letteren

GLTC

Nederlands Klassiek Verbond

Hermeneus


latest changes here: 30-07-2012 16:01

 

HOME VH / vincenthunink.nl

(c) 2014 V. Hunink

copyright statement  / contact